ชื่อสมุนไพร       : กลอย

ชื่อพื้นเมือง       : มันกลอย, กลอยข้าวเหนียว, กลอยหัวเหนียว, กลอยนก, กอย เป็นต้น

วงศ์               :  DIOSCOREACEAE

ชื่อวิทยาศาสตร์  :  Dioscorea hispida Dennst.

ชื่อสามัญ         :  Asiatic bitter yam

ลักษณะของสมุนไพร กลอยจัดเป็นไม้เถา เลื้อยพันไปบนต้นไม้อื่น ส่วนของลำต้นที่อยู่เหนือดินมีขนและหนาม ใบประกอบเรียงสลับ มีใบย่อย 3 ใบ ปลายแหลม โคนสอบแคบ แผ่นใบกว้าง ดอกแยกเพศ ดอกเพศผู้ไม่มีก้าน อัดรวมกันแน่นบนช่อดอก มีกลิ่นหอม ดอกเพศเมียเรียงกันอยู่ห่างๆ บนช่อดอก ไม่มีก้านดอกเช่นกัน ผลยาวประมาณ 5 ซม. มี 3 ครีบ เมล็ดมีปีกเฉพาะที่โคน หัวค่อนข้างกลม ส่วนบนและส่วนล่างแบน ไม่ฝังลึกลงในดิน ส่วนที่อยู่เหนือพื้นดินมักเป็นลอนตื้นๆ หัวมีขนาดต่างๆ กัน ผิวสีฟางหรือเทา เนื้อในสีขาวถึงขาวนวล

รูปภาพ

การใช้ประโยชน์ในท้องถิ่น/สรรพคุณ หัวใต้ดิน รสเบื่อเมา เป็นพิษมาก ถ้าหั่นเป็นชิ้นบาง ๆ แล้วแช่ทิ้งไว้ในทางน้ำไหล 2-3 วัน ล้างให้สะอาดแล้วทำให้สุกรับประทานได้ น้ำต้มหัวดื่มแก้น้ำเหลืองเสีย ขับปัสสาวะ แก้ปวดตามข้อ ฝีมะม่วง และใช้ร่วมกับหัวข้าวเย็นเหนือและข้าวเย็นใต้รักษาโรคซิฟิลิส นอกจากนี้ยังปรุงเป็นยารับประทานแก้เป็นเถาเป็นดาน เป็นก้อนในท้อง ถ้าใช้ภายนอกโดยการหุงเป็นน้ำมันใส่แผลกลัดฝีกลัดหนอง หรือนำไปฝนกันเหล้าโรงทาแก้ต้นไม้มีพิษทั้งปวงที่ทำให้มีอาการแตกบวม เช่น ตำแย ก้านการัง ตังช้าง หมามุ่ย 

แหล่งที่พบจากการสำรวจ  :  วัดพระพุทธบาทเขาน้อยเจริญธรรม ม.13 บ้านใหม่เขาน้อย ต.แก่งโสภา        อ.วังทอง จ.พิษณุโลก

ผู้ให้ข้อมูล ชื่อ – สกุล คุณสุบิน  ปัญทา     อายุ 65 ปี

ที่อยู่ 454 ม.13 ต.แก่งโสภา อ.วังทอง จ.พิษณุโลก