ชื่อสมุนไพร       : ต้นแฟบ

ชื่อพื้นเมือง       : ต้นแฟบ หมากหูลิง

วงศ์               :  Phyllanthaceae

ชื่อวิทยาศาสตร์  :  Hymenocardia punctata Wall. ex Lindl.

ลักษณะของสมุนไพร หูลิง เป็นไม้ผลัดใบกึ่งยืนต้นขนาดเล็ก เปลือกของลำต้นเรียบ เป็นสีน้ำตาลอมเทา ภายในเปลือกมีน้ำยางลักษณะใส ๆ มีความสูงของลำต้นประมาณ 1.5-5 เมตร พบเจริญเติบโตอยู่บริเวณป่าเต็งรัง ป่าผลัดใบ ป่าละเมาะ ริมน้ำ หรือพื้นที่ตั้งแต่ระดับน้ำทะเลไปจนถึงประมาณ 235 เมตร ใบ มีลักษณะเป็นรูปวงรี หรือรูปขอบขนาน ออกเป็นใบเดี่ยวเรียบสลับกันอยู่ ส่วนโคนและปลายใบมน ผิวใบเกลี้ยงเป็นมัน ขอบใบเรียบ ด้านล่างใบจะมีขนปกคลุมอยู่ทั่ว ขนาดความกว้างของใบมีประมาณ 1.5-3 ซม. ยาวประมาณ 2.5-7 ซม. มีเส้นข้างใบ 6-8 คู่ บริเวณเส้นใบและเส้นกลางใบจะมีขนอยู่อย่างหนาแน่น หูใบยาวประมาณ 1-3 มิลลิเมตร กว้างประมาณ 0.2-1 มิลลิเมตร ส่วนก้านใบมีความยาวประมาณ 0.5-1.2 ซม. ดอกตัวผู้และดอกตัวเมียของต้นหูลิงจะอยู่แยกกันคนละคน โดยที่ดอกตัวผู้จะออกเป็นช่อคล้ายหางกระรอก มีความยาวประมาณ 2.5 ซม. ดอกมีขนาดเล็ก วัดเส้นผ่านศูนย์กลางดอกได้ประมาณ 1.5 มิลลิเมตร มีกลีบดอกสีแดงอมม่วง มีความยาวประมาณ 0.5 มิลลิเมตร กว้างประมาณ 0.4 มิลลิเมตร มีขนละเอียดปกคลุม มีเกสรเพศผู้ 4-5 อัน ก้านดอกยาวประมาณ 0.5 มิลลิเมตร ส่วนดอกตัวเมียจะออกเป็นช่อกระจะสั้น ๆ มีความยาวประมาณ 1.5 ซม. ดอกมีขนาดเล็กประมาณ 1 มิลลิเมตร มีกลีบเลี้ยงขนาดเล็กจำนวน 5 กลีบ กว้างประมาณ 0.4-0.5 มิลลิเมตร ยาวประมาณ 1.2 มิลลิเมตร เกสรเพศเมียมีสีม่วงอมน้ำตาล ยาวประมาณ 8.5 มิลลิเมตร ก้านดอกยาวประมาณ 0.5 มิลลิเมตร ใบประดับร่วงได้ง่าย จะผลิดอกประมาณเดือนเมษายน-มิถุนายน ผลมีลักษณะกลมแบน แบ่งเป็น 2 ส่วน ส่วนบนหยักเว้าคล้ายรูปหัวใจ มีความกว้างประมาณ 2 ซม. มีเกสรเพศเมียติดอยู่บริเวณปลายผล เมื่อยังอ่อนอยู่ผลจะมีสีเขียวปนเหลือง ส่วนผลที่แก่แล้วจะกลายเป็นสีน้ำตาลเข้ม เมื่อผลแห้งจะแตกออก ภายในมีเมล็ดอยู่เพียงเมล็ดเดียว ผลสามารถนำมารับประทานได้

รูปภาพ

การใช้ประโยชน์ในท้องถิ่น/สรรพคุณ แก่น-ใช้แก้พิษไข้ แก้กระษัย แก้อาการปวดเมื่อยตามร่างกาย ช่วยขับปัสสาวะรากใช้รักษากามโรค แก้ไข้มาลาเรียลำต้น-ใช้เข้ายาตัวอื่นเพื่อรักษาอาการผิดสำแดง แก้โรคซางในเด็ก

แหล่งที่พบจากการสำรวจ  :  หมู่ที่ 19 หมู่บ้านวังกระบาก ตำบลวังนกแอ่น อำเภอวังทอง จังหวัดพิษณุโลก

ที่มาของข้อมูล

ผู้ให้ข้อมูล ชื่อ – สกุล นางสุจิตรา อ่อนเปลีย         อายุ 58 ปี

ที่อยู่ บ้านเลขที่ 399 หมู่ที่ 19 ตำบลวังนกแอ่น อำเภอวังทอง จังหวัดพิษณุโลก